Саша: Ребята, ну что мне делать с вами? На двух языках разговаривать?
Фил Чмырь: Тогда я половину текста не пойму. Белорусский язык очень сильно изменился за двадцать лет.
Саша: А Пит пользуется ситуацией?
Піт Паўлаў: Не. Я заўсёды з ім размаўляю па-расейску. Дарэчы, гэта трэнд: ёсць людзі, якія ганарацца тым, што іх цяжка зразумець. Яны ўспрымаюць мову як максімальнае адрозненне ад суседзяў, каб пазбаўляцца ад русізмаў, паланізмаў. Гэта больш не сродак камунікацыi, а нейкі маркер: свой – чужы.
Фил: Когда со мной разговаривают на белорусском, я многих слов не знаю, поскольку язык у меня не в активе. С тем же Лявонам Вольским я половины не понимаю, но интеллигентно киваю.
Cаша: Калі Філ напісаў у сябе ў фэйсбуку «Я ненавижу белорусский язык», і быў скандал – на якім баку вы былі?
Піт: Я быў на баку Філа. Гэта яго эмацыйнае выказванне, а ён любіць такія рэчы: надрукаваць статус, зразумелы толькі яму. Я ведаю творчую позу Філа і вынікі ягонай працы – гэта не самы блізкі мой сябра, але калі ёсць ў Менску тусоўка, то Філ – адна з яе частак.
Саша: Если ты личность, имеющая определенный продукт, то ты можешь говорить, что угодно?
Піт: Не, я хачу жыць у свеце, дзе можна сказаць непаліткарэктную фразу: «Я зладзэй, ненавіджу ўсіх людзей». Нехта знойдзе, што тут ёсць каўказскі акцэнт і нянавісць да ўсяго чалавецтва. Учора я ўдзельнічаў у падобнай дыскусіі: некія хлопцы зрабілі Пагоню з дзявочым тварам і персямі. Аўтар гэтай інтэрпрэтацыі падае ў суд, таму што парушанае аўтарскае права. Я адразу стаў супраць. Па-першае, супраць таго, што нехта лічыць, што ён аўтар Пагоні, і што гэта непарушная святыня. Жарт вельмі ўдалы, ён апелюе да таго, што дзяўчыны заўсёды удзельнічалі ў справах Адраджэння. Можна ўзгадаць Жанну Д'Арк, але ёсць менш вядомая Эмілія Плятэр, віленская шляхцянка – беларуская Жанна Д'Арк, у гонар якой у Варшаве названая адна з цэнтральных вуліц. Любыя размовы пра святыні, сакральнасць і духоўныя скрэпы вядуць да страты і паразы.
Фил: Параза – что такое?
Піт: Паражэннне. Нашая ўлада любіць сакралізаваць дни защитников отечества, великие Октябрьские революции. Калі жывеш у свеце, дзе ёсць святыні, да якіх немагчыма дакрануцца – няма чым дыхаць. Дарэчы, свет пастмадэрнізму – гэта і ёсць увесь час іронія, і калі я не ўдзельнічаю у гэтай гульні, мне адразу нецікава.
Калі ў мяне пыталіся пра «здрадцу і манкурта Філа», я сказаў: «Вы ідыёты».
Сама гэта фраза Філа мне не падабаецца, зразумейце адразу. Але я адчуваю, што нашае вузкае кола сябе заганяе ў гета. Там менш канкурэнцыі, усё ўтульна, тыя ж самыя твары – ім там зручна.
Фил: Хорошо. Мне понравилось.
Саша: Так вы же не поняли по-белорусски!
Фил: Нет, я одно слово переспросил.
Саша: Когда возникла ситуация с Погоней, которой приделали сиськи, какое было желание…?
Фил: Я категорически не пользуюсь словом сиськи и препятствую его распространению. Считаю, что это говорят дети или невыросшие дети.
Піт: А я словам цыцкі карыстаюся, толькі не ў афіцыйным інтэрв'ю. Гэты тэрмін – больш-менш інтымны тэрмiн. Калі паміж двумя каханкамі ёсць дамова такая, называць х*й ху*м, а пі*ду – пі*дой, то тады можна сказаць цыцкі.
Фил: Если вы пользуетесь словом цыцки, почему у вас член, а не писюган? Это очень важный момент, потому что тогда у вас писюганы и джинджики. А если вы выросли, ребята, называйте вещи своими именами: х*й – это х*й, а грудь – это грудь.
Піт: Што датычыцца скандалаў, то яны досыць маразматычныя. Вось гэта тыповая беларуская разборка паміж сваімі – праблем няма ў нас, праўда? Ні з Расеяй, ні з Еўропай, ні з нашай ўладай, ні з выкананнем законаў. Беларускамоўныя з беларускамоўнымі хочуць разабрацца нарэшце, хто больш прыдатны для захавання нерухомых скрэпаў. Прытым для мяне і Пагоня, і сцяг, і беларуская мова з'яўляюцца рэчамі сакральнымі. Я ва ўнутранай сваёй хаце драўлянай сабе ў чырвоны куток і вешаю.
Саша: Что у Фила в красном уголке?
Фил: У меня такая голубенькая книжка «Права человека». Когда люди работают над тем, чтобы страна соответствовала нормам ООН, а потом в быту проявляются как агрессивные националисты или религиозные фанатики – это двуличие. Протестую против этой тошниловки. Когда я писал тот пост, я очень сосредоточился, три раза думал: сработает или нет? Пост не адресовался «Хартии» и «Нашей Ниве». Он адресовался людям, с которыми я общаюсь в фейсбуке. Я делаю резкие выпады, чтобы началась дискуссия. Например, могу прийти и сказать: «Все пидарасы». И тут же начинается: ах ты гомофоб!
Піт: Аднойчы Філ мяне прыхапіў: «Так, при мне слово пидарасы не употреблять». Я афігеў, кажу: а як назваць? Гамасэк? І тут ён выкарыстоўвае слова «підарас» у інтэрв'ю, дзе яму не места. Але я бы хацеў перавесці наша інтэрв'ю ў рэчышча канцэрта.
Саша: Так я думала, что концерт должны организовать продюсеры, разводя вас руками в разные стороны!
Фил: Нет, мы хотели слиться в экстазе. У нас даже было название для проекта, которое мы побоялись пускать, потому что оно может быть воспринято как пропаганда наркотиков: N.R.M Ecstasy. Боялись, что нам забанят рекламную компанию и не дадут гастрольку. Мы уже сталкивались с таким маразмом в Голландии, потому что Extasy воспринимается как пропаганда наркотиков, а Drum – это табак, то есть это пропаганда никотина. Мы приехали на фестиваль, и нас не было в афише.
Піт: Дарэчы, памятаю, як напісалі пад нашай афішай: «N.R.M, які падсадзіў цэлае пакаленне на беларускую мову, дазваляе сабе рэкламавацца па-расейску». Я бачыў нашы афішы ў Польшчы на польскай, у Нямеччыне – на нямецкай, ува Францыі нават на французскай. Ні ў адну галаву не прыйшла ідэя, што тут нешта не камільфо. Усе гэтыя скандалы дзіка штучныя. Дарэчы, у абарону Філа выступіў Міхал Анемпадыстаў, аўтар «Народнага альбому». Была яшчэ такая Каця Кібальчыч з Масквы, яна таксама трапіла пад колы, і Міхал напісаў вершык: «Разабраліся з Філам і Кацяй – адразу чыста стала ў хаце». Вы нарэшце двух дзеячаў закляймілі, і вам стала адразу добра? А вось гэтая тусоўка не павялічылася за гэты кошт, а яшчэ глыбей залезла ў сваё гета.
Саша: Я все-таки развожу то, чем занимается Катя и то, чем занимается Фил.
Піт: Я таксама вельмі моцна разводжу тое, чым займаюся я, і тое, чым займаецеся вы. Нават скажу, я моцна разводжу тое, чым займаюся я ў N.R.M і тое, чым займаецца Алезіс Дземідовіч, бубнач. Мы сёння з ім сварыліся значна больш страшна, чым з Філам. Але нашае менскае кола культурнае – маленькае, кожная асоба вельмі каштоўная. Вядома, калі людзі робяць нешта разам, адразу градус падвышаецца. Два альфа-самцы, два лідары гуртоў робяць сумесны канцэрт, і адразу пачынаецца канфлікт. Ён значна большы, чым той, калі мы абмяркоўваем гамасэкаў, цыцкі ці Украіну, ці напрыклад беларускую мову.
Саша: По Украине у вас разные точки зрения?
Піт: У нас розныя пункты гледжання, але ні Філ не паехаў ваяваць на баку каларадаў, ні я не паехаў ваяваць на баку ўкропаў. Мы абодва засталіся тут.
Фил: Нет, зачем ты меня причислил к этим? Я категорически считаю их одинаковыми долбоё*ами.
Піт: У гэтай сітуацыі наша краіна з налётам цывілізацыйным пачала б паводзіць сабе вельмі падобна.
Фил: Секундочку, вот уже понесло. Я уверен, что мы не довели бы до такой ситуации.
Піт: У такой сітуацыі адэкватна сабе паводзіць ніхто не стане. У першы момант усе спрабуюць шукаць нейкія ідэальныя рэцэпты, а пасля першай ахвяры довады не дзейнічаюць – вось першы труп сябра, таты, мужа, бацькі, і пачынаюцца звычайныя чалавечыя інстынкты: помста, гнеў сапраўдны, жарсць.
Фил: Кстати, меня принципиально не пустили в Луганск играть перед детьми, где выступала Чичерина. Drum Ecstasy пришло приглашение, причем, в этот момент я работал с Brutto и Михалком, который имеет обратную точку зрения. Я не поехал только потому, что семья запретила – у меня родственники сидели под Луганском под бомбежками, и рассказать семье, что там все безопасно, я не мог. Но я ехал играть не перед луганскими боевиками, а играть перед детьми, там детские праздники были.
Саша: А Drum Ecstasy и детский праздник – это сочетающиеся вещи?
Фил: Спокойно, очень часто мы играем на детских праздниках.
Піт: Я зайздрошчу Філу ў тым, што ён стварыў фармат, які падыходзіць да ўсяго. Ён легка разаграваў Prodigy і Роберта Планта, ён лёгка разаграе выставы машын і канцэрт БАТЭ. У нейкіх месцах N.R.M не мог бы глядзецца нармальна, а Філ і на этнічным фестывалі перад «Троіцай» ці маім гуртом «Paparaċ» – цалкам на месцы.
Фил: Это называется УТП, уникальное торговое предложение.
Саша: Фил, а вам нравится N.R.M?
Фил: Нравящихся мне групп в Беларуси крайне мало. Например, мне нравится группа Port Mone, но мы в одном концерте не будем в одном контексте: они играют слишком тихо, мы - слишком громко. N.R.M дает тот звук и напор, который совершенно нормально воспринимает публика. Мы будем находиться в разном культурном, но в одном звуковом пространстве.
Саша: Так если у вас публика разная, получается, две публики соединятся?
Фил: Надеюсь, драться не будут. На самом деле, люди, которые ходят на концерты – это не те, кто сидят дома у мониторов, или в винном кафе.
Піт: Ёсць людзі, якія чамусьці ніколі не ходзяць на канцэрты. І, можа, рэзананс да гэтай падзеі падштурхне чалавека адарваць жопу ад сталёвай канапы і ўсё ж такі прыйсці. Мой сын зараз вучыцца на рэжысёра ў Акадэміі Мастацтваў. Ягоная дзяўчынка ў сваім жыцці не была на ніводным канцэрце. Яна некалькі разоў прыйшла на нейкія дзяржаўныя канцэрты, дзе людзі з тэлевізара ўключалі свае фанаграмы і адкрывалі рот, і проста ўпэўненая, што на канцэрце Drum Extasy і N.R.M паставяць свае фанаграмы.
Фил: «Это вживую?» – «Ну да, они ж живые».
Піт: І мой сын афігеў, кажа: «У выхаваўчых цэлях я яе прыцягну на канцэрт». Шчыра скажу, для мяне граць жыўцом – гэта і ёсць адзінае шчасце, і калі некалькі разоў я граў на тэлевізіі пад фанаграму сваю ж, немагчыма было трапіць.
Фил: Барабанам попасть в свою фанеру вообще невозможно. Когда вы играете на барабанах под фанеру, нельзя ударить: мало того, что нужно опустить руку вниз, надо ее зафиксировать, а потом еще в такт выдернуть. Проще батареи грузить, чем поиграть на барабанах, что-то изображая.
Піт: Калі ты граеш жыўцом, у цябе ўвесь твой гарманальны фон змяняецца. Ты падключаешся да натоўпу – сэрца пачынае працаваць не 60 удараў у хвіліну, а крыху хутчэй, то бок як падчас сэкса ці нейкай фізічнае нагрузкі. Чалавек пачынае дзейнічаць у іншым рытме, і калі глядзіш канцэрт па тэлевізары, папіваючы гарбату, здаецца: «О, загналі песню».
Фил: У нас была такая штука, когда мы играли с «Ляписами» в Вильнюсе в Сименс-Арене. Мы не выложили материал, снятый «Тутбаем», потому что он был слишком быстро сыгран. А когда я стоял на сцене, я думал: «Боже мой, они ж там уснут в этом зале!» У нас есть Александр Горох, бывший барабанщик группы, который сказал: «Мы умеем играть намного быстрее, чем они танцуют!»
Піт: Мы раней з гэтым спрабавалі змагацца наступным чынам: падавалі клік бубначу – і метраном у вушы, каб ён тармазіў. Я быў на такіх канцэртах, і гэта сумна.
То бок усе людзі пачынаюць заводзіцца, а гэты сядзіць, і за яйцы ўсіх трымае. Коні ірвуцца ў бой, а іх трымаюць за яйцы.
Фил: Мик Джаггер просто бегает перед концертом на беговой дорожке, чтобы сбить адреналин. Metallica, говорят, вообще играет весь концерт перед концертом, чтобы выйти уставшими. Плюс ко всему ты глохнешь. Я не знаю, как Пит с этим справляется. Ты выходишь на сцену, а звукооператоры говорят: «Ребята, вы играете в два с половиной раза громче!» Сначала мужики кричали, что им много электроники и баса, а потом они ее вообще не слышат потому, что барабаны херачат.
Піт: Калі музыкі выходзяць на сцэну, па першай песні бачна, як твары размазаныя адрэналінам. На захадзе на вялізных арэнах вушныя маніторы выкарыстоўваюць, цялеснага колеру, выходзіць Сцінг, напрыклад, у яго ў вушах – бярушы, такiя бананы, ягоны вакал яму падміксоўваюць, каб было лепей інтанаваць.
Фил: Мы на этом концерте тоже будем использовать ушные мониторы, купили себе эту систему. Сейчас и репетируем в ушных мониторах, дома сделали студию.
Піт: А мы будзем па старынцы, таму што я бегаю ўвесь час. Калі ты бегаеш у вушных маніторах, можна згубіць арыентацыю. Ведаеце, як арыентуецца рак? Ён калі мяняе свой панцыр на новы, яму трэба, каб у вуха ўпала пясчынка. Пакуль гэтага няма, ён не разумее, дзе верх, дзе ніз. За кошт гравітацыі ён будзе ведаць, і пакуль пясчынка не трапiла, гойдаецца. Дык вось, я б хацеў перайсці на вушныя маніторы, але трэба гэта рабіць у іншых умовах. Але тут мы разлічваем, што прыйдзе дадатковая публіка, і мы максімальна ўломім.
Саша: А кто первый вломит? Drum Ecstasy?
Піт: І гэта не таму, што нехта хэдлайнер.
Фил: Мы любим выходить, не переставляя микрофоны. Единственное: не хотим играть на фестивалях первыми, когда светло, но в клубе – нет разницы. Когда планировали концерт, шутили: «Класс, давай отыграем первыми, а потом еще побухаем под N.R.M». Я давно не был на концертах Пита, последний раз сам и организовывал.
Піт: Філ запрасіў нас удзельнічаць у вечарыне EPAM, а звычайна карпаратыў – гэта тры таўсцяка-учрэдзіцеля фірмы і чатыры сакратаршы. На вечарыне EPAM усё было наадварот. Прыкладна 500 маладых айцішнікаў з жонкамі, і вось гэта тысяча забілася ў невялікі клуб. На сцэне рубіў N.R.M сваю энергічную праграму, і людзі нечакана згадалі сваё дзяцінства. Хто і ўскочыў на сталы, іх проста парвала адрэналінам на часткі. І Філ сказаў сакраментальную фразу па тэлефоне: «Неожиданно людям очень понравился N.R.M». Я чуў! Разумееце, мы з Фiлам ходзім рознымі сцежкамі, і на сцэне мы сустракаемся досыць рэдка, але ідэя ўсё ж такі збіраць лядовыя палацы ў Беларусі ў абедзвюх галовах ёсць.